Hadis


Hadisçiler arasında daima kullanılan bir takım lafızların hangi anlamlara geldiğini bilmek lazımdır. Bu lafızlar şunlardır:

1- Hadis, Haber, Eser ve Sünnet. Genel olarak kullanım açısından lafızlar bunlardır.

2- Metin, sened, isnad, müsned, müsnid, kelimeleri ise Hadis lafızları ve rivayetleri açısından kullanılan terimlerdir.

3- Raviler açısından ise Muhaddis, Hafız, Hüccet ve Hakim terimleri kullanılmaktadır. Hadis terminolojisinde bu lafızlar şu anlamlara gelmektedir.

1. Hadis: Söz, fiil, takrir veya Resul Sallallahu Aleyhi Vesellem 'in ne uzun ne de kısa boylu olması gibi onun yaratılışını veya Resul Sallallahu Aleyhi Vesellem hiç kimseye hoşlanmayacağı bir şekilde davranmaması gibi onun ahlaki özelliklerini anlatan hususlara denir.

Haber ve Sünnet lafızları eş anlamlı sözcükler olup aynı zamanda "Hadis" lafzıyla da eş anlamlı lafızlardır. Buna göre bunların üçü de aynı anlamı ifade etmektedir.

Eser, kelimesi ise Sahabeye dayanan Mevkuf Hadise verilen isimdir.

2. Metin: Senedin sonu kendisine varan söze denir.

Sened ise, metne ulaştıran yola denir.

İsnad Hadisi, söyleyeni çıkarmaya denir.

Müsned, mevkuf olsa bile başından sonuna kadar senedin ulaşmasına denir. Sahabeden yapılan rivayetlerin toplandığı kitaba da Müsned denir.

Musnid ise isnadıyla Hadisi rivayet eden kimseye denir.

3. Muhaddis: Rivayet ve dirayet olarak Hadisi taşıyan ve ona önem veren kimseye denir.

Hafız: Çeşitli yollardan olsa bile metni ve senedi ile birlikte yüzbin Hadisi ezberleyen ve bu konuda ihtiyaç duyduğu şeyleri anlayan kimseye denir.

Hüccet: Üç yüz bin Hadisi kuşatan kimseye denir.

Hakim: Sünnetin tamamını kuşatan kimsedir.