Ücretle çalışan kişinin
maaşı, belirlenmiş olur ve uygun ücret olur. Belirlenmiş
maaş, sözleşme zamanında belirlenen ve zikredilen ücrettir.
Belirli bir derecedeki memurlar gibi ya da içerisinde
çalışanın ücretinin bilindiği belirli bir fabrikadaki
işçiler gibi, her birinin ücreti bilinen, çalışanların
ücreti de belirlenmiş maaştan sayılır. Onun için bir takım
işçi ve memur, kendilerine ücretleri belli olduğu halde
çalıştırıldığında, belirlenmiş olan, onların ücreti olur.
Ücretleri belirlenmemiş ise bakılır; eğer biliniyorsa o
ücret onlara verilir ve o belirlenmiş maaş sayılır. Eğer
ücret belli değilse onlara uygun ücret verilir.
Uygun ücret,
benzer işin ve benzer çalışanın ücretidir ya da sadece
benzer çalışanın ücretidir. Uygun ücretin belirlenmesi uzman
kişi tarafından olması zorunludur. Uzman kişilerin de
ücretle çalışan kişiye bakarak ücreti belirlemeleri zorunlu
kılınır. Uygun ücretin belirlenmesi esnasında şu üç hususa
bakılması gerekli olmaktadır:
1-
Kiralama; menfaat
üzerine yapılmışsa; menfaati, ücretle çalışanın sağladığı
menfaate denk olan şeye bakılır.
2-
Kiralama iş üzerine
yapılmışsa; o işte ücretle çalışana benzer kişiye bakılır.
Yani işe ve çalışana bakılır.
3-
Kiralamanın yapıldığı
zaman ve mekâna bakılır. Çünkü ücret; menfaat, iş, zaman ve
mekânın farklılaşması ile farklılaşır.
Uygun ücretin
bilinmesi, uzman kişilere bağlıdır. İddia eden tarafından bu
hususta beyyine/ispat delili getirilmesi caiz olmaz. Bilakis
uygun ücreti, önyargıdan uzak uzman kişilerin
belirlemesi gerekir. Anlaşmazlığa düşen iki taraf uzman
kişileri ittifak ile seçerler. İttifak etmezlerse, uzman
kişileri yönetici seçer. |
