İSLÂM'DA YÖNETİM NİZAMI


Zorla Yönetimi Ele Geçirenin Hükmü

 Bir kişi kuvvet ve zor kullanarak yönetimi ele geçirmişse Halifeliği kesinlikle geçerli değildir. Kendisini Halife ilan etse dahi geçerliliği yoktur. Kendisi ile ümmet arasında Hilâfet akdi bulunmayan bu kişinin Hilâfeti batıl olacağı gibi bu kişi zorla bey’at alsa ve halk ta zor sebebi ile bey’at etse dahi Halifeliği geçersizdir. Zira Hilâfet rıza ve seçim esasına dayalı bir sözleşmedir. Rıza ve seçimi iptal eden bir zorlama Hilâfet sözleşmesini geçersiz kılar. Ancak yönetimi zorla ele geçiren kişi, ümmetin çıkarlarının kedisine yapılacak bey’atta olduğuna ve şer’î hükümlerin hakim olabilmesi için kendisine bey’atın şart olduğuna ümmeti ikna edebilir, ümmet te buna kani olup kendi rızası ve iradeleri ile ona bey’at ederlerse o andan itibaren o kişi Halife olur. Kişi başlangıçta sultayı zorla ele geçirmiş olsa da bey’atın gerçekleşme şartlarından olan rıza ve serbest irade ile seçim şartı gerçekleştiğinden Halifeliği de geçerli olur. Kendisine beyat edilen kişinin yönetici olup olmaması fark etmez.