ABD ve Türkiye, Suriye’nin kuzeyindeki bölgeyi IŞİD’den temizlemek ve IŞİD’den sonra o bölgeye kimlerin yerleştirileceğine dair yeni bir formül üzerinde çalışıyor
Suriye’nin kuzeyinin IŞİD’den temizlenmesi için yeni bir formül denenecek. Bölgedeki Türkmen ve Kürt kaynaklara göre, Türkiye PYD liderliğindeki güçlerin güneyde Fırat’ın batısına geçmesine izin verecek, bunun karşılığında Türkiye sınırında Özgür Suriye Ordusu desteklenecek.
İngiliz The Times gazetesi, ABD’nin, Türkiye-Suriye sınırında IŞİD’in elinde kalan tek bölgeyle, yine IŞİD kontrolündeki Menbiç arasında kalan bağlantı yollarına Suriye Demokratik Güçleri’ni yerleştirmek istediğini, Türkiye’nin buna itiraz ettiğini yazdı. Gazetenin haberine göre Brüksel ve Paris saldırılarını düzenleyen IŞİD üyeleri, Menbiç ile Türkiye sınırı arasındaki 96 kilometrelik yolu kullandı.
Suriye Demokratik Güçleri’nin en önemli bileşeni PKK’nın Suriye kolu PYD. Washington, bölgeyi IŞİD’den temizlemek için PYD’nin silahlı kolu YPG’yi desteklemeyi planlıyor. Bu plana Ankara’yı da ikna etmeye çalışıyor. Ancak Ankara, sınırın IŞİD’den temizlenmesinin ardından PYD’nin yerleşmesini istemiyor.
BLİNKEN İLE ANKARA’DA GÖRÜŞÜLDÜ
Erdoğan’ın Washington ziyareti öncesinde, 22-23 Mart tarihlerinde ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Antony Blinken Ankara’ya bir ziyaret gerçekleştirmişti. Blinken, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Bakanlık Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu ile görüşmüştü. İbrahim Kalın, PYD konusunun Blinken’ın ziyaretinde de ele alındığını söyledi. Blinken’ın ziyareti sonrasında Türk Dışişleri Bakanlığı, IŞİD’le mücadelede ABD ve Türkiye’nin atacağı ortak adımların konuşulduğunu açıklamıştı. Bakanlık, bu adımların ne olduğuyla ve görüşmelerle ilgili detaylı bilgi vermedi.
ÇAVUŞOĞLU VE KERRY ABD’DE GÖRÜŞTÜ
Erdoğan’ın Washington ziyaretinin hazırlıkları için hafta sonu ABD’ye giden Çavuşoğlu, burada ABD’li mevkidaşı John Kerry ile bir araya geldi. Görüşmenin ardından ABD Dışişleri’nden yapılan açıklamada, iki bakanın IŞİD’le mücadele için atılacak ortak adımları masaya yatırdığı duyuruldu.
Açıklamada, Türkiye-Suriye sınırının güvenliğinin sağlanması ve ‘terörist trafik ağlarının kesintiye uğratılması’ önlemlerinin de tartışıldığı belirtildi.
Suriye’de uluslararası koalisyon kapsamında IŞİD’e yönelik hava operasyonları düzenleyen ABD, son günlerde bu operasyonları Menbiç bölgesinde yoğunlaştırdı. 23 Mart’tan bu yana Menbiç’teki IŞİD hedeflerini bombalayan ABD uçakları, bir yılı aşkın süredir yoğun operasyonun sürdüğü Rakka ve Haseke bölgesini ise bu tarihten beri sadece üç kez hedef aldı. Operasyonlar Menbiç’in yanı sıra, batıdaki Mare bölgesinde de yoğunlaştırıldı.
Menbiç ve Mare, Suriye’nin kuzeyinde IŞİD’in elinde kalan bölgenin doğu ve batı sınırında. Menbiç’un doğusu ve Mare’nin batısı, YPG’nin kontrolünde.
GÜVENLİKLİ BÖLGE
Ankara, Türkiye sınırında Fırat’ın batısında IŞİD’in elinde bulunan Azez-Cerablus hattının güvenlikli bölge ilan edilmesini talep ediyor. Ancak ABD ve Batı ülkeleri bölgeyi ilk aşamada sadece IŞİD’den temizlemek için harekât yürütüyor. Harekât sırasında YPG’ye destek verilmemesi Türkiye’nin önceliklerinden.
IŞİD’TEN ARINDIRILAN BÖLGEYE ARAP VE TÜRKMENLER YERLEŞMELİ
Türkiye, bölgenin ‘temizlenmesi’nin ardından Türkmen ve Arapların yerleştirilmesini istiyor. YPG’nin sınırda Fırat Nehri’nin batısına geçmesi ve şu an IŞİD kontrolünde olan Cerablus’a yerleşmesi, Ankara’nın kırmızı çizgisi. Ancak PYD öncülüğündeki SDG, Sırrin’in ele geçirilmesinin ardından belirli aralıklarla Fırat’ın batısındaki bölgeleri ele geçirerek kuzeye doğru ilerliyor.
Başbakan Ahmet Davutoğlu, Tışrin Barajı’nı ele geçiren grupların çoğunlukla Arap olduğunu, PYD ile rahatsızlığın ilgili taraflara bildirildiğini söylemişti:
“Türkiye’ye hasmane tutum içinde olan hiçbir unsurun, Fırat’ın batısına geçmesine olumlu bakmayacağımızı da PYD bağlamında da bunu dile getirdik, koalisyon ortaklarında da bunu vurguladık. Şu ana kadar bize intikal eden bilgiler de geçen unsurların kesinlikle PYD unsurları olmadığı yönünde. Daha çok Arap ve o bölgede koalisyonla birlikte hareket eden gruplar.”
PYD GERGİNLİĞİ
Türkiye ile ABD ilişkileri, ABD’nin Suriye sahasında PKK’nın Suriye kolu olan PYD’nin silahlı kanadı YPG’ye verdiği destekten dolayı bir süredir gergin.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Marie Harf, Ekim 2014’te PYD’yi “terör örgütü” olarak görmediklerini açıklamış, Washington yönetimi Eylül 2015’te de PYD’nin silahlı kanadı YPG’yi de “terör örgütü” olarak görmediğini ilân etmişti.
Türkiye, Ankara’daki saldırıda YPG bağlantısına dâir bilgileri Amerikan Büyükelçisi ile paylaşmış ancak Amerikan Dışişleri Sözcüsü John Kirby bundan sonra yaptığı açıklamada, “[Ankara’daki saldırıda] sorumlunun kim olduğunu onaylayacak ya da reddedecek bir pozisyonda değiliz. Bu bizim için halen ‘ucu açık bir soru’” demişti. Sözcü aynı basın toplantısında YPG mensuplarını, “IŞİD’e karşı savaşan en güçlü grup” ve “cesur Kürt savaşçılar” diye nitelendirmişti.
Al Jazeera