Fransa ve İngiltere 100 yıl önce bugün Ortadoğu’nun sınırlarını çizerek paylaşmıştı. Bugün bölgedeki birçok sorunun temelinde bu anlaşma yatıyor…
100 yıl önce bugün İngiltere ve Fransa Ortadoğu’yu bölüşmek için gizli bir anlaşma imzaladı. İki sömürgeci gücün imzaladığı, Ortadoğu halklarının iradesini hiçe sayan Sykes-Picot anlaşması bugün de devam eden birçok sorunun temelini oluşturuyor.
Fransa adına François Georges Picot, İngiltere adına ise Sir Mark Sykes’in imza koydukları bir uzlaşı olmasından dolayı, onların adı ile anılan bu anlaşma, bölgenin kaderi üzerinde bugüne ulaşan kalıcı etkiler bıraktı.
1915’te Arabistan Yarımadası’nı ele geçiren İngiltere, Osmanlı’ya karşı ayaklanan Mekkeli Şerif Hüseyin’i destekleyerek Irak ve Filistin toprakları üzerinde kendisine bağımlı bir Arap devleti kuracaktı.
Mekke Şerifi Hüseyin ile Mısır’daki Britanya Yüksek Komutanı McMahon arasında böyle bir antlaşma gizli olarak imzalanmıştı. Fransa böyle bir plana karşı çıkıp Britanya’ya baskı yaparak yeni bir antlaşma yapılmasını istedi.
Rusya’nın da onayı ile imzalanan bu antlaşmaya göre;
Rusya’ya, Trabzon, Erzurum, Van ve Bitlis ile Güneydoğu Anadolu’nun bir kısmı; Fransa’ya, Doğu Akdeniz bölgesi, Adana, Antep, Urfa, Mardin, Diyarbakır, Musul ile Suriye kıyıları, Britanya’ya Hayfa ve Akka limanları, Bağdat ile Basra ve Güney Mezopotamya verilecekti.
Fransa ile Britanya’nın elde ettiği topraklarda Arap devletleri konfederasyonu veya Fransız ve İngiliz denetiminde tek bir Arap devleti kurulacak, İskenderun serbest liman olacak, Filistin’de, kutsal yerleşim yeri olması nedeniyle bir uluslararası yönetim kurulacaktı.
1917’deki Rus devriminden sonra Rusya antlaşmadan vazgeçmiş, Lenin gizli olan bu anlaşmayı dünya kamuoyuna açıklamıştı.
SYKES-PICOT ANLAŞMASININ AYRINTILARI İÇİN TIKLAYINIZ
Dunya bulteni