Rusya ile yaşanan uçak krizinden beri Suriye hava sahası içindeki IŞİD karşıtı operasyonlara gerginlik çıkmaması için uçaklarıyla katılamayan Türkiye, ilişkilerin düzelmesi sonrasında hava operasyonlarına katılmaya başlayacak
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya ile bu hafta gerçekleşen temasları değerlendirirken, bundan sonraki süreçte Türkiye’nin uçaklarıyla aktif şekilde IŞİD karşıtı operasyonlara katılacağını belirtirken; savunma sanayi alanında da kim Türkiye ile işbirliği yaparsa Ankara’nın da onlarla işbirliği yapacağını söyledi.
Özel bir televizyon kanalında gündeme dair açıklamalarda bulunan Çavuşoğlu, Rus uçağının düşürülmesinin ardından Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında bu hafta gerçekleşen ilk yüz yüze görüşmeyi değerlendirdi.
Çavuşoğlu, “Suriye’de ılımlı muhalefet ve sivillere yönelik saldırılar olmamalı, ateşkes tam anlamıyla sağlanmalı; Rusya ile kurduğumuz mekanizmanın bu sürece katkı sağlayacağına inanıyorum” diyen Çavuşoğlu, “Anlık bilgi ve istihbarat paylaşımı dahil Rusya ile aramızdaki işbirliğini daha etkin hale getirmemiz lazım. Rusya ile hem cumhurbaşkanları hem de askerler arasında anlık iletişim kurmak lazım ve olacak… Darbe girişiminde İncirlik’te problem oldu, koalisyon uçaklarının faaliyetlerine kısıtlamalar getirildi, şu an sorun yok uçaklar kalkabiliyor. IŞİD’e yönelik operasyonları birlikte yapmak için Rusya’ya hep çağrıda bulunduk, bundan sonraki süreçte Türkiye uçaklarıyla da aktif şekilde operasyonlara katılacak” dedi.
Geçen yıl 24 Kasım’da Türkiye-Suriye sınırında hava sahası ihlali yaptığı gerekçesiyle bir Rus uçağının düşürülmesinden bu yana Türkiye Suriye hava sahası içindeki IŞİD karşıtı operasyonlara uçaklarıyla katılamıyordu.
Türkiye’nin Rusya ile ilişkilerini normalleştirmesinin Batılı ülkelere bir mesaj olmadığını da belirten Çavuşoğlu, “Batılı ülkelere diyoruz ki Türkiye’yi Rusya ya da başka ülkelerle ilişkilerden dolayı değil, darbe girişimi sonrasında ortaya koyduğunuz tutumla kaybedebilirsiniz” dedi.
SURİYE’DE GEÇİŞ SÜRECİ
Suriye’nin geleceği konusunda Rusya ile nasıl bir yol haritası izleneceğine dair soruları da yanıtlayan Çavuşoğlu, “Rusya, Suriye içinde kanton ya da başka devletin kurulmasına karşı, biz de aynı şekilde düşünüyoruz” dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:
“Esad konusu sadece Türkiye ile Rusya arasındaki mesele değil, Suriye ile ilgilenen tüm ülkeleri ilgilendiriyor; bu konuda Rusya ile aynı düşünüyoruz dersek doğruyu söylememiş oluruz. Esad’lı geçiş de bir geçiş olmaz, bir geçiş istiyorsak geçiş hükümeti olması lazım; Esad’la kapsayıcı bir geçiş hükümeti olmaz.”
MOSKOVA’DAKİ PYD OFİSİ
Rusya ile görüşmelerde, Türkiye’nin PKK ile bağları nedeniyle “terör örgütü” olarak nitelendirdiği PYD’nin Moskova’da ofis açması konusunun da görüşüldüğünü belirten Çavuşoğlu, “Moskova’daki PYD ofisi ile ilgili Erdoğan Putin’e bilgi verdi; Putin ilk defa haberi olduğunu söyledi, bu konuda Rusya’dan adımlar atmasını bekliyoruz” dedi.
SAVUNMA SANAYİİDE İŞBİRLİĞİ
Türkiye’nin özellikle uzun menzilli füze savunma sistemleri gibi kritik projelerde Rusya ile işbirliğinin sözkonusu olup olmadığı sorusunu da yanıtlayan Çavuşoğlu, “Şu anda NATO’nun Türkiye’de bulundurduğu hava savunma sistemleri tüm Türkiye’yi kapsamıyor, NATO’dan beklentimiz Türkiye’ye sözlü değil somut destek vermesi” dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:
“Türkiye olarak kendi savunma sistemimizi kurmak ve üretim yapmak istiyoruz, müttefik NATO ülkeleriyle işbirliği yapmak istedik aynı yaklaşımda olmadılar. Bu durumda Türkiye başka arayışlar içine girebilir. (Savunma sanayide) Her zaman tercihimiz müttefiklerle işbirliği ancak onlarda bu anlayış yok, kimse bize NATO dışında bir ülkeyle neden işbirliğine girdiniz dememeli. Birinci tercihimiz NATO müttefikleri ancak bizimle kim işbirliği yaparsa biz de onlarla işbirliği yapabiliriz.”
NATO DESTEKLEMEDİĞİ GİBİ ENGEL DE OLUYOR
Türkiye uzun menzilli füze savunma sistemleri projesinde uzun süre Çin ile müzakereler yürütmüş, başta NATO ülkeleri Ankara’nın bir NATO üyesi yerine Çin ile görüşmesine tepki göstermişti.
Ankara uzun süren müzakerelerin ardından teknoloji transferi konusunda mesafe alınamadığı gerekçesiyle Çin ile görüşmelere son vermiş ve yerli imkanlarla bu projenin hayata geçirileceğini duyurmuştu.
Çavuşoğlu, İsrail ile normalleşme anlaşmasının gelecek hafta Meclis tatile girmeden oylanacağını da açıkladı ve “Anlaşma onaylanır onaylanmaz Türkiye ve İsrail olarak büyükelçiler için agreman isteyeceğiz” dedi.