İran’dan bir ‘ABD ile işbirliği itirafı’ daha…

İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in başdanışmanı Ali Ekber Velayeti ülkenin yüksek tirajlı gazetelerinden İran gazetesine verdiği mülakatta geçmişte ABD ile Irak ve Afganistan’da bazı konularda işbirliği yapıldığını ifade etti.

Tahran’ın daha önce ABD ile birkaç kez görüşmeler yaptığını aktaran Velayeti, ancak ABD’nin müzakerelerde uzlaşılan konuların aksine hareket ettiğini dile getirdi.

Velayeti, İran’ın ABD ile ilk olarak Afganistan konusunda müzakereler yürüttüğünü belirterek, şunları kaydetti:

“İran o sırada ABD’yle Birleşmiş Milletler (BM) bayrağı altında Taliban’la ortak mücadele hedefiyle görüşmeler yaptı. O görüşmeler sırasındaki temsilcimiz de o dönemde BM’deki daimi temsilcimiz (İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad) Zarif’ti. O sırada biz Pencşir vadisinde Taliban’a karşı duran Ahmed Şah Mesud’a destek veriyorduk. Afganistan’ın büyük bir bölümü Taliban’ın kontrolündeydi. O şartlarda İran olmasaydı Amerikalılar Afganistan’a giremezdi. Onlar Afganistan’a girme fırsatını yakalayana kadar görüşmelerden yararlandı ancak Afganistan’a egemen oldukları anda İran’ı şer ekseninin üç ülkesinden biri olarak nitelediler.”

Irak konusunda da benzer hadiseler yaşandığını ifade eden Velayeti, “İran ve ABD, Saddam’ın düşüşünden sonra Irak’ta güvenliğin tesis edilmesine katkı sağlamak amacıyla görüşmeler yaptı. Ancak onlar yine bu görüşmelere bağlı kalmayarak kendi yollarını çizdiler.” dedi.

Nükleer program konusunda da Washington yönetimini söylediklerinin aksine hareket etmekle suçlayan Velayeti, “Amerikalılar önce İran’ın nükleer haklarını tanıyarak yaptırımları kaldıracaklarına ilişkin mesaj gönderdiler. (ABD Başkanı Barack) Obama’nın İran’a mektubu ve gönderilen mesajlar bunları içeriyordu ancak elbette bunlar gerçekleşmedi.” ifadelerini kullandı.

Velayeti, dini lider Hamaney’in yetkililerle son toplantısında, İran’ın anlaşmaya sadık kaldığını, karşı tarafın yükümlülüklerini yerine getirmediğini belirttiğini ancak bunlara rağmen Hamaney’in, karşı taraftan iptal edilmediği müddetçe nükleer anlaşmanın uygulanması konusundaki müzakerelerin sürdürülmesi gerektiğini vurguladığını açıkladı.

BİR İTİRAF DA RAFSANCANİ’DEN GELMİŞTİ

İran Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi (DMTK) Başkanı Haşimi Rafsancani, Irak ve Afganistan anayasalarının ABD-İran görüşmelerinin ardından yazıldığını açıklamıştı.

Afganistan-Irak anayasalarının, ABD-İran arasında yürütülen görüşmelerden sonra yazıldığını ileri süren Rafsancani, “Afganistan’da Taliban savaşından sonra, yeni konular gündeme geldiğinde biz ABD’yle işbirliği ve görüşmeler yapardık. Irak’ta da böyle görüşmeler olurdu. Her iki yerde de görüşmelerimiz faydalıydı ve her iki ülke için iyi bir anayasa yazabildik. Afganistan ve Irak halkının görüşlerini bu anayasalara yansıtabildik. Şu an da görüşmelerde başka gelişmeler meydana geliyor” diye konuşmuştu.

Eski Cumhurbaşkanı Rafsancani, ABD ile yürütülen müzakerelerin İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani yönetimi öncesine dayandığını dile getirerek, “Şu an ABD’yle yapılan görüşmeler rehberlik makamı (Dini lider Ali Hamaney) tarafından daha önce verilen izne dayanıyor. Hasan Ruhani hükümetinden 5-6 ay önce Umman Kralı Sultan Kabus’un ara buluculuğunda ABD’yle müzakereler başlamıştı” demişti.